amir
Pinned 5 سال 3 ماه ago onto صفحه اختصاصی
احتکار کننده
رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند : «نگاهى به دوزخ افکندم، درّه اى دیدم که مى جوشید، پرسیدم این درّه جاى کیست؟ ندا آمد سه گروه: محتکران، اشخاص دائم الخمر، و دلّالان زنا»
منبع: وسائل الشیعة، ج ۱۷ ص ۴۲۶.
احتکار از مادۀ «حکر» است، و حکر به معنای ذخیره کردن طعام به امید و انتظار چیزی است. به کسی که این عمل را انجام می دهد «محتکر» گفته میشود. به نظر برخی از لغتشناسان، احتکار به معنای جمع آوری و نگهداری طعام و آنچه که خورده میشود(ارزاق)، به امید گران شدنش؛ است.[1]
دربارۀ احتکار روایات متعددی رسیده است که در چند بخش به برخی آنها اشاره میشود.[2]
الف. احتکار موجب سقوط خصلتهای انسانی است: امام علی علیه السلام میفرمایند: «احتکار رذیلت(پستى) است».[3]
«احتکار خصلت فاجران است».[4]
و «رنج رساندن به مردم از راه احتکار، از خصلتهاى مردم جاهل است».[5] ب. محتکر گنهکار است؛ امام على علیه السلام فرمودند : «محتکر اهل معصیت و گناه کار است ».[6]
ج. محتکر ملعون است؛ پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم در این باره میفرماید: «محتکر ملعون است».[7] امام موسی کاظم علیه السلام از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم روایت میکند: «... اگر بندهاى به عنوان دزد، به نزد خدا رود، در نظر من بهتر است تا به عنوان «محتکر»، که چهل روز ارزاق را احتکار کرده باشد...».[8]
د. عذاب محتکر در آخرت: پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم میفرماید: «نگاهى به دوزخ افکندم، درّهاى دیدم که مى جوشید، (به مالک دوزخ) گفتم: اى مالک! این درّه جاى کیست؟ گفت: جاى سه گروه: محتکران، اشخاص دایم الخمر، و دلّالان زنا».[9]
به طور مسلّم، احتکار در شرع مقدّس نهی شده است. عدۀ زیادی از فقها نیز حکم به تحریم آن دادهاند،[10]
اگر چه برخی دیگر، دلایل حرمت را کافی ندانسته و حکم به کراهت داده اند.[11]
اما در هر صورت برخی از مجازاتهای محتکر (مانند به فروش گذاشتن اموال احتکار شده) مورد اجماع علما است.[12] اگرچه حرمتِ احتکار بر اساس آنچه در روایات آمده و نظر مشهور هم همان است، فقط در غلّاتِ چهارگانه و در روغن حیوانى و روغن نباتى است که طبقات مختلف جامعه به آن نیاز دارند؛ ولی حکومت اسلامى هنگامى که مصلحت عمومى اقتضا کند، حق دارد از احتکار سایر احتیاجات مردم هم جلوگیرى کند و اجراى تعزیر مالى بر محتکر در صورتى که حاکم صلاح بداند، اشکال ندارد.[13]
پی نوشت احادیث احتکار :
[1]. لسان العرب،ج 4، ص 208.
[2]. الحیاة، ج 5، ص 623،
[3]. تصنیف غرر الحکم ص 361،
[4]. تصنیف غرر الحکم ص 361.
[5]. تصنیف ، غررالحکم ، ص 361.
[6]. دعائم الاسلام ج 2، ص 35.
[7]. الکافی، دار الحدیث، ج 10، ص 60 .
[8]. من لا یحضره الفقیه ج 3، ص 159.
[9]. وسائل الشیعة، ج 17، ص 426.[10]. کتاب البیع ، ج 3، ص 611.[11]. غایة المرام فی شرح شرائع الإسلام، ج 2، ص 32،
[12]. غایه المرام فی شرح شرائع الاسلام، ج 2، ص 32.
[13]. توضیح المسائل (محشّی)، ج 2، ص 1027.
مطالعه بیشتر در : https://www.ziaossalehin.ir/fa/tags/احتکار
موضوع:
دیدگاهها
نظر خود را در زیر بنویسید